توضیحات
سایت پروژه یک دانلود PDF مقاله تناسخ و شهادت دینی آن محمدحسین قدر دان 22 صفحه پی دی اف را برای شما دوستان فراهم کرده است. به معنای انتقال روح از جسمی پس از مرگ به جسمی دیگر و بازگشت دوباره به دنیا است. برخی از متفکران اسلامی از جمله محمد بن زکریای رازی به تناسخ باور داشتند اما غالب متفکران و فلاسفه اسلامی این باور را نادرست می دانند و با ادله عقلی و روایی آن را ابطال می کنند. فهم دقیق این مسأله و اشکالات وارد به آن نیاز به آشنایی عمیق با فلسفه است. با سایت پروژه یک همراه باشید.
تحلیل شهادت دینی از منظر اسلامی
در تاریخ تصوف اسلامی، به سبب خلط اولیه معنای حلول و تناسخ و قوّت بحث حلول در میان صوفیه، بحث تناسخ اهمیت داشته است. وجود فرقههایی چون اهل حق که از سویی معتقد به تناسخ بوده و از سوی دیگر عناصری از تصوف در خود دارند از دیگر وجوه اهمیت این بحث است.
به سبب رواج عقیده به تناسخ، صوفیان مسلمان با این عقیده و انواع آن آشنایی داشته اند. به خصوص مفهوم دینی مسخ در میان ایشان متداول بوده که آن را با آموزه تجسم اعمال و خُلقیات به ویژه در باطن افراد مرتبط کرده اند. علاءالدوله سمنانی (متوفی قرن هشتم) همین مسخ باطن را حجتی در رد تناسخ شمرده است. وی در محاجّه با بوداییان تناسخی به این عقیده صوفیه اشاره می کند و می گوید:
دیدگاه محمدحسین قدردان درباره نسخ
بعضی بزرگان تصوف به شرح و رد تناسخ پرداخته و گاه دلایلی عرفانی در رد آن آورده اند، چنانکه عبدالعزیز نسفی صوفی قرن هفتم و پیرو و شارح ابن عربی، بسیاری از فصول کشف الحقایق را به بیان مذهب اهل تناسخ اختصاص داده است و هجویری و شیخ محمود شبستری (متوفی اوایل قرن هشتم) به محاجه با این عقیده پرداخته اند. اما به طور کلی باید گفت اصولاً نظام فکری صوفیان مسلمان از پذیرفتن چنین عقیده ای مانع می شود؛ حبّ الهی و عشق صوفی به فناء فی اللّه یا اندیشۀ ترک دنیا و زهدورزی جایی برای تصور بازگشت روح به جسم و تعلق دوباره به دنیای مادّی باقی نمی گذارد. از سوی دیگر صوفیۀ متشرع به ظاهر شرع پایبند بوده و دلایل تناسخ یان را باطل می دانستند. ابونصر سَرّاج (متوفی ۳۷۸) در رد استدلال تناسخی ان خطای آنان را این دانسته که در امری بالاتر از علم بشری وارد شده اند.
شهادت دینی در اسلام
📕نام مقاله: | مقاله تناسخ و شهادت دینی آن |
🖊️نویسنده: | محمدحسین قدر دان |
📃تعداد صفحات: | 22 |
🏷️موضوع مقاله: | دانشگاهی |
نسخ در قرآن
احتمالاً نخستین فیلسوف معتقد به تناسخ در جهان اسلام محمد بن زکریای رازی (متوفی ۳۱۳ یا ۳۲۰) است. اخوان الصفا که در نیمه دوم قرن چهارم شهرت داشتند، همان رویکرد تحقیر عالم مادّی نزد رازی را دارند. در نظام ایشان نیز نفس در عالم مادّی هبوط کرده تا از طریق جسم خود به کمال برسد و تزکیه شود و به عالم بالا باز گردد. نفوس تزکیه نیافته ای که در بند شهوت و غضب بمانند پس از مرگ از راه یافتن به عالم بالا منع می شوند و در زیر فلک قمر در دوزخ جسمانی یات می مانند.
تناسخ و شهادت دینی آن محمدحسین قدر دان
مجرد بودن روح و بی نیازی آن از بدن در میان تعدادی از فیلسوفان باعث شده در معاد جسمانی تشکیک کنند. ایشان عموماً هویت انسان را در روحِ جدا از جسم دانسته و جسم را آلت یا قالب یا زندان روح تلقی کرده اند. بر این اساس گاه مثل ابن سینا، معاد جسمانی را به سبب آیات و روایات پذیرفته اند و گاه مثل فارابی و اخوان الصفا و سهروردی آن را مختص انسان هایی که به تجرد نفس نرسیده اند، شمرده اند. یکی از مشکلاتی که در منابع فلسفی درباره معاد جسمانی مطرح شده، شباهت ظاهری آن با تناسخ است. این شباهت در بازگشت نفس به بدن پس از مرگ در قیامت است. حتی ناصرخسرو معاد جسمانی را تناسخِ اهل ظاهر خوانده است. در پاسخ به این اشکال تأکید شده است که بازگشت نفس به بدن در دنیا مشکل تناسخ را پیش می آورد، حال آنکه معاد جسمانی در آخرت است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.